Scholar Education : इयत्ता चौथी शिष्यवृत्ती परीक्षा महत्वाचे वाक्प्रचार

इयत्ता चौथी शिष्यवृत्ती परीक्षा महत्वाचे वाक्प्रचार

शारीरिक अवयवांवर आधारित वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ
अंग चोरणे - फारच थोडे काम करणे.
अंगाची लाहीलाही होणे - अतिशय संताप निर्माण होणे.
अंगात वीज संचारणे - अचानक बळ येणे .
अंगवळणी पडणे - सवय होणे.
ऊर भरून येणे - गदगदून येणे.
कपाळ फुटणे - दुर्दैव ओढवणे.
कपाळमोक्ष होणे - मृत्यू येणे / अचानक झालेल्या अपघातामुळे उद्ध्वस्त होणे.
कपाळाला हात लावणे - हताश होणे , नाराजी दाखवणे.
काढता पाय घेणे - प्रतिकूल परिस्थिती पाहून निघून जाणे .
कानउघाडणी करणे - चुकीबद्दल कडक शब्दात बोलणे.
कान उपटणे - कडक शब्दात समज देणे.
कान टोचणे - खरमरीत शब्दात चूक लक्षात आणून देणे.
कान निवणे - ऐकून समाधान होणे.
कान फुंकणे - चुगली / चहाडी करणे.
कानाने हलका असणे - कशावरही पटकन विश्वास ठेवणे.
कानामागे टाकणे - दुर्लक्ष करणे.
कानाला खडा लावणे - एखाद्या गोष्टीच्या अनुभवावरून ती ठरवून टाळणे.
कानावर हात ठेवणे - नाकबूल करणे.
कानीकपाळी ओरडणे - एकसारखे बजावून सांगणे.
कानांवर घालणे - लक्षात आणून देणे.
कानोसा घेणे - अंदाज घेणे , चाहूल घेणे .
केसाने गळा कापणे - घात करणे .
कंठ दाटून येणे - गहिवरून येणे.
कंठस्नान घालणे - शिरच्छेद करणे.
कंठाशी प्राण येणे - खूप कासावीस होणे.
कंबर कसणे - जिद्दीने तयार होणे.
कंबर खचणे - धीर सुटणे .
खांद्याला खांदा भिडवणे - सहकार्याने , एकजुटीने काम करणे.
गळा काढणे - मोठ्याने रडणे.
गळा गुंतणे - अडचणीत सापडणे.
गळ्यात गळा घालणे - खूप मैत्री करणे.
गळ्यातला ताईत होणे - अत्यंत आवडता होणे.
गळ्यापर्यंत बुडणे - डबघाईला येणे,कर्जबाजारी होणे.
चेहरा खुलणे - आनंद होणे.
चेहरा पडणे - लाज वाटणे, खजील होणे, शरम वाटणे.
छाती दडपणे - घाबरून जाणे , भीती वाटणे.
जिभेला हाड नसणे - अद्वातद्वा बोलणे, वाटेल ते बोलणे .
जीभ सैल सोडणे - वाटेल तसे/ ते बोलणे.
जीव की प्राण असणे - खूप आवडणे.
डोक्यावर खापर फोडणे - निर्दोष माणसावर दोष टाकणे.
डोक्यावर बसवणे - फाजील / कमालीचे लाड करणे.
डोळा असणे - पाळत ठेवणे.
डोळा लागणे - झोप येणे.
डोळे उघडणे - अनुभवाने सावध होणे.
डोळेझाक करणे - दुर्लक्ष करणे.
डोळे निवणे - समाधान होणे , पाहून बरे वाटणे.
डोळे पांढरे होणे - मोठा धक्कादायक प्रसंग निर्माण होणे.
डोळ्यांत अंजन घालणे - चूक स्पष्टपणे लक्षात आणून देणे.
डोळ्यांत खुपणे - मत्सर करणे , सहन न होणे.
डोळ्यांत धूळ फेकणे - हातोहात / डोळ्यांदेखत / खोटेनाटे सांगून फसवणे .
डोळ्याला डोळा न लागणे - झोप न येणे.
डोळ्यांचे पारणे फिटणे - समाधान होणे , पाहून आनंदित होणे.
डोळे विस्फारणे - आश्चर्याने पाहणे.
डोळ्यांतून थेंब न काढणे - (आघात, दुःख होऊनही ) न रडणे.
तळपायाची आग मस्तकी जाणे - अतिशय संतापणे.
तोंड काळे करणे - कायमचे निघून जाणे .
तोंडघशी पडणे - विश्वासघात होणे , अडचणीत येणे.
तोंडघशी पाडणे - विश्वासघात करणे .
तोंडचे पाणी पळणे - अतिशय घाबरणे.
तोंड देणे - सामना करणे, ओढवलेल्या प्रसंगातून मार्ग काढण्यासाठी सिद्ध होणे.
तोंड फिरवणे - नाराजी व्यक्त करणे.
तोंड भरून बोलणे - मनाचे समाधान होईपर्यंत बोलणे.
तोंड वेंगाडणे - याचना करणे.
तोंड सांभाळून बोलणे - जपून बोलणे.
तोंडसुख घेणे - दोष देताना वाटेल तसे बोलणे.
तोंडाची वाफ दवडणे - वायफळ बडबड करणे.
तोंडात बोट घालणे - आश्चर्यचकित होणे.
तोंडात शेण घालणे - पराकोटीची निंदा करणे .
तोंडाला कुलूप घालणे - गप्प बसणे , तोंडातून ब्र सुद्धा न काढणे.
तोंडाला तोंड देणे - भांडणे.
तोंडाला पाणी सुटणे - हाव निर्माण होणे.
दातओठ खाणे - चीड व्यक्त करणे.
दात धरणे - सूड घेण्याची भावना बाळगणे.
दात विचकणे - निर्लज्जपणे हसणे, वेंगाडणे , चिडवणे.
दाताच्या कण्या करणे - वारंवार विनंती करणे.
दाटी तृण धरणे - सर्वार्थाने शरण जाणे.
नजर चुकवणे - न दिसेल अशी हालचाल करणे , फसवणे .
नवल वाटणे - आश्चर्य वाटणे , चकित होणे .
नाक उडवणे - थट्टा / उपहास करणे.
नाक कापणे - घोर अपमान करणे .
नाक खुपसणे - नको त्या गोष्टीत उगाचच सहभागी होणे.
नाक घासणे - लाचार होऊन माफी मागणे.
नाक मुरडणे - नापसंती दाखवणे , उपहास व्यक्त करणे .
नाकाने कांदे सोलणे - आगाऊपणे शहाणपणा दाखवणे.
नाकी नऊ येणे - फार दगदग होणे , दमणे.
पाठ थोपटणे - शाबासकी देणे , कौतुक करणे .
पाठ दाखवणे - समोरून पळून जाणे.
पाठ पुरवणे - सारखे मागे लागणे , पिच्छा पुरवणे .
पाठबळ असणे - आधार असणे .
पाठीला पोट लागणे - उपाशी राहिल्याने हडकुळा होणे.
पाय काढणे - प्रतिकूल परिस्थिती लक्षात घेऊन निघून जाणे.
पाय घसरणे - तोल जाणे , मोहात फसणे .
पाय धरणे - शरण जाणे , माफी मागणे.
पायबंद घालणे - आळा घालणे.
पाय मोकळे करणे - फिरायला जाणे.
स्वतःच्या पायावर उभे राहणे - स्वतंत्र होणे , स्वावलंबी होणे.
(हसून हसून ) पोट दुखणे - खूप हसणे .
पोटात आग पडणे - खूप भूक लागणे.
पोटात कावळे कोकलणे - खूप भूक लागणे.
पोटात ठेवणे - काहीही उघड न करणे , गुपित सांभाळणे.
पोटात शिरणे - मोठ्या चातुर्याने विश्वास संपादन करणे.
पोटाला चिमटा घेणे - अत्यंत काटकसरीने राहणे.
पोटावर पाय देणे - रोजंदारी बंद करणे.
पोटाशी धरणे - माया करणे , कुशीत घेणे.
प्राणापेक्षा जपणे - स्वतःच्या जिवापेक्षा एखादी गोष्ट सांभाळणे.
बोटावर नाचवणे - हवे तसे खेळवणे, पूर्ण ताब्यात ठेवणे.
मांडीवर घेणे - दत्तक घेणे.
मुठीत असणे - ताब्यात असणे.
रक्त आटवणे - अतिकष्ट करणे.
रक्ताचे पाणी करणे - अतिश्रम करणे, अतिशय कष्ट करणे.
हाडाची काडे करणे - अतिकष्ट करणे,अतिशय मेहनत करणे.
हाडे खिळखिळी करणे - भरपूर चोप देणे.
हात आखडणे - देण्याची क्षमता असूतानाही कमी देणे.
हातघाईवर येणे - मारामारीची पाळी येणे.
हातचा मळ असणे - एखादी गोष्ट सहज करता येणे.
हात झटकणे - नामानिराळा होणे.
हात टेकणे - नाईलाजाने शरण येणे .
हात दाखवणे - मार देणे , फसवणे .
हात देणे - मदत करणे.
हात मारणे - ताव मारणे , भरपूर खाणे.
हातातोंडाशी गाठ पडणे - जेमतेम खाण्यास मिळणे.
हातापाया पडणे - लाचारीने विनवण्या करणे.
हातावर तुरी देणे - डोळ्यांदेखत फसवून पळणे.
(दोन) हात करणे - सामना करणे, टक्कर देणे .
हृदय भरून येणे - गदगदून येणे, गहिवरून येणे.
अभय देणे - भीती नाहीशी करण्यासाठी धीर देणे.
अन्नान्न दशा येणे - अत्यंत दारिद्रयामुळे खायला न मिळणे.
अन्नाला मोताद होणे - खायला न मिळणे.अन्नास जागणे - उपकार स्मरणे.
आकाशपाताळ एक करणे - प्रयत्नांची परिसीमा गाठणे .
आग पाखडणे - अतोनात संतापणे.
आगीत उडी घेणे - स्वतःहून संकटात पडणे.
आगीत तेल ओतणे - आधीच्या भांडणात आणखी भर घालणे.
आभाळ कोसळणे - मोठे संकट येणे.
आभाळ फाटणे - सर्व बाजूंनी संकटे येणे.
आगेकूच करणे - निश्चयपूर्वक पुढे पुढे जाणे.
आडवे होणे - झोपणे.
आढेवेढे घेणे - इच्छा असूनही नकार दर्शवण्याचा प्रयत्न करणे.
उंटावरून शेळ्या हाकणे - प्रत्यक्ष कार्यापासून दूर राहून नुसत्या सूचना देणे.
आहुती देणे - बलिदान देणे.
ओहोटी लागणे - उतरती कळा लागणे.
अंत पाहणे - अखेरची ,मर्यादा गाठेपर्यंत कस पाहणे, सतत त्रास देऊन हैराण करणे.
कणीक तिंबणे - खूप मारपीट करणे.
कळ लावणे - भांडण लावणे.
कचाट्यात सापडणे - तावडीत सापडणे.
कडेलोट करणे - त्रास देण्याची परिसीमा गाठणे.
करामत करणे - चमत्कार करणे.
काट्याने काटा काढणे - दुष्टाकडून दुष्टाला शासन करणे.
कुरघोडी करणे- दुसऱ्यापेक्षा वरचढ होणे .
कुंपणाने शेत खाणे - ज्याच्या हाती रक्षणाचे काम आहे त्यानेच नुकसान करणे.
कोंड्याचा मांडा करणे - हालाखीच्या परिस्थितीतही काटकसरीने ; समाधानाने राहणे.
खजील होणे - केलेल्या चुकीची लाज वाटणे, शरम वाटणे.
खडे चारणे - पराभव करणे.
खडे फोडणे - दुसऱ्याला दोष देत राहणे.
खळगी भरणे - पोट भरणे.
खाजवून खरुज काढणे - भांडण उकरून काढणे.
खो घालणे - एखाद्या कामात विघ्न आणणे.
खोड मोडणे - अद्दल घडवणे.
'ग' ची बाधा होणे - गर्व होणे.
गंध नसणे - अजिबात ज्ञान / माहिती नसणे.
गर्क असणे - गुंतून राहणे,मन रंगाने, मग्न राहणे.
गट्टी जमणे - मैत्री होणे.
गहिवरून जाणे - मनातून गलबलून जाणे.
घर चालणे - कुटुंबाचा निर्वाह होणे.
घरोबा असणे - जिव्हाळ्याचे संबंध असणे.
घर डोक्यावर घेणे - खूप गोंगाट करणे.
घाम जिरवणे - खूप कष्ट करणे, घाम गाळणे.
घोकंपट्टी करणे - पाठांतर करणे, तेच तेच पुन्हा पुन्हा म्हणणे.
चाल करून येणे - हल्ला करणे.
चाहूल घेणे - अंदाज घेणे,लक्ष देऊन ऐकणे,कानोसा घेणे.
चीज होणे- घेतलेली मेहनत सफल होणे.
चुळबूळ करणे -अस्वस्थ होऊन हालचाल करणे.
चंग बांधणे - निश्चय करणे.
जीवाचे रान करणे - प्रयत्नांची पराकाष्ठा करणे.
जीवात जीव येणे - हायसे वाटणे, सुटकेची भावना निर्माण होणे.
जिवाला जीव देणे - वाटेल ते मोल देऊन दुसऱ्याला मदत करणे.
जीव तिळतीळ तुटणे - खूप हळहळणे .
जीव भांड्यात पडणे - सुटकेची भावना निर्माण होणे.
जंग जंग पछाडणे - कसून शोध घेणे.
जळून खाक होणे - पूर्ण जळणे , राख होणे.
झुंबड उडणे - गर्दी होणे .
टेंभा मिरवणे - ऐट दाखवणे.
टोमणा मारणे - खोचक बोलणे.
टंगळमंगळ करणे - काम टाळणे,चालढकल करणे.
डाव साधणे - संधी मिळताच जिंकणे,मतलब साधणे.
डाल न शिजणे - काम न साधणे .
तणतणत निघून जाणे - रागाने निघून जाणे.
तमा नसणे - पर्वा नसणे.
तावडीतून सुटणे - कचाट्यातून सुटणे.
ताकास तूर लागू न देणे - थांगपत्ता लागू न देणे.
तिखट बोलणे - जहाल बोलणे.
तिळपापड होणे - अतिशय संताप होणे.
तोड नसणे - योग्यतेचे दुसरे नसणे.
दवंडी पिटणे - जाहीर करणे, सर्वांना सांगणे.
दिवस पालटणे - परिस्थिती बदलणे.
दिवस फिरणे - वाईट दिवस येणे.
दुथडी भरून वाहणे - मोठ्या प्रमाणात विपुलता असणे.
धडकी भरणे - खूप भीती वाटणे.
धडगत नसणे - संकटातून सुटण्याची आशा न उरणे.
धाबे दणाणणे - खूप घाबरणे.
धारातीर्थी पडणे - लढता लढता वीरमरण येणे.
धुळीला मिळणे - नाश होणे, दुर्दशा होणे.
धूम ठोकणे - पळून जाणे.
धूळ चारणे - पूर्ण पराभव करणे.
नाव मिळवणे - कीर्ती मिळवणे.
नाव सोनेरी अक्षरात उमटवणे - चिरकाल टिकणारी कीर्ती मिळवणे,अजरामर होणे,नाव कायमचे कोरले जाणे.
निपचित पडणे - स्थिर,हालचाल न करता पडलेले राहणे.
पदरमोड करणे - स्वतःसाठी ठेवलेल्या पैशातून दुसऱ्यासाठी खर्च करणे.
पराचा कावळा करणे - अतिशयोक्ती करणे.
पसार होणे - पळून जाणे ,गायब होणे.
पाचावर धारण बसणे - भयभीत होणे.
पाणी पडणे - वाया जाणे.
पाणी पाजणे - पराजित करणे.
पाणी सोडणे - त्याग करणे.
पाण्यात पाहणे - द्वेष करणे.
पारडे फिरणे - परिस्थिती एकदम बदलणे.
पारा चढणे - संताप होणे.
पित्त खवळणे - खूप राग येणे.
पोपटपंची करणे - अर्थ न समजता पाठ करणे.
पोबारा करणे - पळून जाणे.
पोरका / पोरकी होणे - अनाथ होणे.
पैसे झाडाला लागणे - सहजपणे अतोनात पैसे मिळत राहणे.
फडशा पाडणे - खाऊन टाकणे , ठार मारणे,नाश करणे.
बस्तान बसवणे - स्थिरस्थावर होणे.
बाजी मारणे - विजयी होणे, यशस्वी होणे.
बुचकळ्यात पडणे - गोंधळ होणे,गोंधळून जाणे.
भान हरपणे - गुंगून जाणे , तल्लीन होणे.
भीतीने थरथर कापणे - खूप घाबरणे , थरकाप होणे.
भंडावून सोडणे - गोंधळून टाकणे , सतावून सोडणे.
मरणाला मिठी मारणे - स्वतःहून मरण ओढवून घेणे.
माशी शिंकणे - कामात विघ्न येणे.
माश्या मारणे - काहीही न करता वेळ घालवणे.
माग काढणे - शोध घेणे.
मागावर असणे - शोधत असणे , पाळतीवर असणे.
मात करणे - विजय मिळवणे.
मात्रा न चालणे - इलाज न चालणे .
मूग गिळणे - दुर्लक्ष करून गप्प बसणे.
मेतकूट जमणे - खूप मैत्री होणे.
रंगत येणे - खूप मजा येणे.
लष्कराच्या भाकऱ्या भाजणे - निष्कारण नको त्या उठाठेवी करणे.
लालूच दाखवणे - मोहात पाडणे.
वचपा काढणे - बदला घेणे , सूड घेणे.
वाट लागणे - नष्ट होणे , नुकसान होणे.
वाटेस जाणे - खोडी काढणे.
वाकुल्या दाखवणे - चिडवणे.
वाली भेटणे - आधार देणारा माणूस भेटणे.
वीरश्री संचारणे - विजयाची उमेद निर्माण होणे.
शोभा करणे - वाभाडे काढणे , निर्भर्त्सना करणे.
शोभा होणे - नाचक्की होणे.
शंख करणे - आरडाओरडा करणे.
सळो की पळो करणे - सतावून सोडणे.
सवड मिळणे - मोकळा वेळ मिळणे.
सुसाट पळणे - वेगात पळणे , जोरात पळणे.
सुळसुळाट होणे - अमर्याद वाढ होणे.
सुळावर चढवणे - फाशी देणे.
सैरावैरा पळणे - वाट मिळेल तिकडे पळणे.
हट्टास पेटणे - स्वतःचे खरे करण्यासाठी वाट्टेल ते करणे .
हमरीतुमरीवर येणे - वादाला भांडणाचे स्वरूप येणे.
हरभऱ्याच्या झाडावर चढवणे - खोटी स्तुती करणे.
हाती काही न लागणे - काहीच फायदा न होणे.
हाय खाणे - धास्ती घेणे, मोठ्या दुःखामुळे मन खचत जाणे .
हां हां म्हणता पसरणे - अगदी थोड्या वेळात सगळ्यांना कळणे.
हुलकावणी देणे - फसवणे , चकवणे .
हेळसांड करणे - आबाळ करणे.
होळी करणे - चांगल्या गोष्टींचा नाश करणे .